Σε προηγούμενο άρθρο είχαμε δει για τους Βρετανούς στρατιώτες που έφεραν το ποδόσφαιρο στην Κρήτη, μαζί με άλλα αθλήματα.

Όπως είναι φυσιολογικό, οι αθλοπαιδιές των ξένων στρατευμάτων τράβηξαν την περιέργεια των ντόπιων, οι οποίοι άρχισαν σιγά σιγά να εξασκούν αυτά τα αθλήματα. Έτσι έχουμε ιστορικές καταγραφές για τον ΟΦΗ, ο οποίος - από την αρχή της Ιστορίας του - είχε αναπτύξει τμήματα ποδοσφαίρου, βόλεϊ, πόλο, τένις, ακόμα και κρίκετ!

Η πρώτη αμιγώς ποδοσφαιρική ομάδα του Ηρακλείου ήταν η Άμιλλα, η οποία ιδρύθηκε το 1910, με πρώτο πρόεδρο τον Ιωάννη Τζοβενή. Ο νέος αυτός σύλλογος έδινε συχνά φιλικούς αγώνες με τις ομάδες που είχαν συστήσει οι Βρετανοί στρατιώτες.

Μάλιστα, η Άμιλλα συγκέντρωσε τόσο κόσμο, ώστε δημιούργησε δύο ποδοσφαιρικά τμήματα, με διαφορετικές στολές, τους "κόκκινους" και τους "μπλαβούς", βάσει των χρωμάτων που φορούσαν. 

Αμέσως μετά, η μουσουλμανική κοινότητα του Ηρακλείου ίδρυσε δύο ομάδες, με τα ονόματα "Ντερμπιέ Μπεδενιέ" και "Φικρί Σιλήμ".

Η δράση των πρώτων αυτών ομάδων του Ηρακλείου τερματίστηκε απότομα, λόγω της έναρξης των Βαλκανικών Πολέμων και του Πρώτου Παγκόσμιου Πολέμου. 

Στην εφημερίδα "Νέα Χρονικά" που δημοσιεύθηκε στις 24/12/1945, ο Φάνης Φλεριανός (ένας από τους ιδρυτές του ΟΦΗ) μας άφησε αρκετές λεπτομέρειες για την Άμιλλα: